ΔΙΑΙΤΕΣ-Δίαιτα Express

                                                                                                                                                        Πολλές δίαιτες που είναι ιδιαίτερα δημοφιλείς χαρακτηρίζονται με τον όρο δίαιτες της μόδας ή δίαιτες αστραπή. Ο αγγλικός όρος είναι fad diets. (fad: χρησιμοποιείται για πράγματα ή καταστάσεις που γίνονται πολύ γρήγορα δημοφιλείς αλλά επίσης γρήγορα «ξεφουσκώνουν»). 

Οι δίαιτες αυτές είναι γοητευτικές γιατί :
• Υπόσχονται γρήγορη απώλεια βάρους (άμεσα και εντυπωσιακά αποτελέσματα!).
• Υπόσχονται λιγότερη πείνα.
• Υπόσχονται απεριόριστη ποσότητα κάποιων τροφίμων.
• Η διαφήμιση τους βασίζεται σε προσωπικές μαρτυρίες και όχι σε επιστημονικές ενδείξεις.
• Αντενδείκνυνται με βάση τις συστάσεις παγκόσμιων οργανισμών υγείας.                                                                                                                                                                                                        Οι περισσότερες από αυτές δεν έχουν καμιά επιστημονική τεκμηρίωση, και αποσιωπούν ή παραβλέπουν τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις τους (το «γρήγορο» αδυνάτισμα είναι συχνά επιβλαβές για την υγεία και μακροπρόθεσμα ανώφελο).
Ο ιδανικός ρυθμός απώλειας βάρους, είναι μισό με ένα κιλό την εβδομάδα. Η μεγαλύτερη απώλεια βάρους θεωρείται επικίνδυνη για την υγεία του ατόμου και μπορεί να επιφέρει σημαντικές σωματικές και ψυχολογικές διαταραχές. Οι «δίαιτες-αστραπή» στοχεύοντας στην ταχεία μείωση του σωματικού βάρους ξεπερνούν κατά πολύ αυτό τον επιθυμητό ρυθμό απώλειας βάρους.
Θα πρέπει πάντως να τονίσουμε ότι κάποιες από αυτές χρειάζονται περαιτέρω μελέτη.                                                                                                                                                        Η Δίαιτα Atkins είναι η πιο εμπορική και ενδιαφέρουσα δίαιτα. Ανήκει στις δίαιτες με πολύ χαμηλούς υδατάνθρακες και υπόσχεται κορεσμό με ταυτόχρονη απώλεια βάρους. Στηρίζεται αποκλειστικά στα ζωικά τρόφιμα. Αυτό σημαίνει ότι στερείται υδατανθράκων και δίνει έμφαση στις ζωικές πρωτεΐνες και στα λιπίδια.
Προσφέρει στον οργανισμό ελάχιστη ποσότητα υδατανθράκων (λιγότερο από το 5% της ημερήσιας πρόσληψης θερμίδων) περιορίζοντας την πρόσληψη ψωμιού, μακαρονιών, πατάτας, λαχανικών με υδατάνθρακες, φρούτων και γάλακτος. Ο άνθρωπος τρέφεται κυρίως από κρέας, ψάρια, κοτόπουλο, αυγό, βούτυρο, τυρί και επιτρέπονται δύο μικρές πράσινες σαλάτες ημερησίως με λαχανικά μικρής περιεκτικότητας σε υδατάνθρακες (χόρτα, κολοκυθάκια, μαρούλι κα).
Οι ενεργειακές ανάγκες του οργανισμού δεν καλύπτονται επομένως, όπως πρέπει, από υδατάνθρακες αλλά από πρωτεΐνες και λίπη. Η καύση των λιπών με ταυτόχρονη απουσία υδατανθράκων γίνεται με ένα μηχανισμό που προκαλεί την παραγωγή κάποιων ενώσεων, που ονομάζονται κετόνες. Όταν τα επίπεδα αυτών των ουσιών αυξηθούν στο αίμα, τότε προκαλείται μια κατάσταση στον οργανισμό που ονομάζεται κέτωση. Η κέτωση συμβάλλει στη πρόκληση ανορεξίας αλλά αποτελεί μια μη φυσιολογική και επιθυμητή κατάσταση. Η κατάσταση αυτή οδηγεί επίσης σε δυσθυμία, εκνευρισμό, απώλεια μνήμης, αδυναμία συγκέντρωσης κ.α.                                                                                                                                                                                                                                                                   Η δίαιτα αυτή οδηγεί σε ανεπαρκή πρόσληψη απαραίτητων θρεπτικών συστατικών (ίνες, φυλλικό, κάλιο, μαγνήσιο, ψευδάργυρος, βιταμίνες Ε, Α, Β6 και Β12) ενώ έχει υψηλή περιεκτικότητα σε χοληστερόλη και κορεσμένο λίπος. Παράλληλα έχει αυξημένο κίνδυνο αφυδάτωσης, νεφρολιθίασης, οστικής απώλειας, ορισμένων κακοηθειών και καρδιοπαθειών. Σε επιστημονικές μελέτες διάρκειας 1 έτους φαίνεται πως η απώλεια βάρους που επιτυγχάνουν είναι παρόμοια με αυτή των κλασσικών διαιτών αλλά με πολύ πιο εντυπωσιακά αρχικά αποτελέσματα (υπερέχουν τους πρώτους μήνες). Οι επιπτώσεις τους στα λιπίδια, στη πίεση και στο σάκχαρο είναι ευνοϊκές για αυτό το διάστημα αλλά δεν υπάρχουν στοιχεία μακροπρόθεσμης παρακολούθησης. (Η δίαιτα αυτή άλλωστε είναι δύσκολο να τηρηθεί για μεγάλο χρονικό διάστημα).
Η δίαιτα Atkins όπως και οι περισσότερες άλλες δίαιτες της μόδας έχουν δυσκολίες εφαρμογής και σε συνδυασμό με τις επικίνδυνες επιπτώσεις τους για την σωματική και ψυχική υγεία, καθιστούν δύσκολη και επιβλαβή την εφαρμογή τους για μεγάλο χρονικό.                                                                                                                                                                                                                                                                     Το μεγαλύτερο μειονέκτημα αυτών των διαιτών, όσων αφορά στην αποτελεσματικότητά τους, είναι ότι το άτομο υιοθετεί λαθεμένες διατροφικές συνήθειες και δεν εκπαιδεύεται σε έναν καθολικά υγιεινό τρόπο διατροφής και διαβίωσης. Το αποτέλεσμα είναι, μετά την ολοκλήρωση του διατροφικού προγράμματος, το άτομο να επανέρχεται στις παλιές του συνήθειες και να επανακτά το βάρος που έχασε, πολλές φορές και ακόμα περισσότερο.
Ωστόσο, το πρόβλημα διαιωνίζεται όταν το άτομο, στην προσπάθειά του να ξαναχάσει το βάρος που έχει επανακτήσει, παγιδεύεται σε έναν κύκλο συνεχούς αυξομείωσης του σωματικού του βάρους (γνωστό και ως φαινόμενο “Yo-Yo”). Τα άτομα αυτά που παρουσιάζουν συνεχείς αυξομειώσεις βάρους καθιστούν το σώμα τους πιο ευπαθές στο να αποθηκεύει λίπος, με αποτέλεσμα να γίνεται όλο και πιο δύσκολη η απώλεια κιλών, ακόμα και όταν εφαρμόζεται πλέον ένα σωστό διατροφικό πρόγραμμα σε συνδυασμό με σωματική άσκηση.                                                                                                                        Δίαιτα της ζώνης                                                                             Η ιδανική δίαιτα αδυνατίσματος σύμφωνα με τον Barry Sears είναι αυτή που διέπεται από την αναλογία: 40% των ημερησίων προσλαμβανομένων θερμίδων από υδατάνθρακες, 30% από πρωτεΐνες και 30% από λιπαρά. Ο συγγραφέας του δημοφιλούς βιβλίου και «εφευρέτης» αυτής της δίαιτας δεν είναι ο ίδιος γιατρός και στηρίζεται σε προσωπικές μαρτυρίες και υποθέσεις και όχι σε επιστημονικά δεδομένα.
Η υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνη επιβαρύνει τη νεφρική λειτουργία και αυξάνει το κίνδυνο οστεοπόρωσης.
Δίαιτα Ομάδας Αίματος : Μια από τις ευρύτατα διαδεδομένες θεωρίες της οποίας βιβλία έχουν μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες, είναι αυτή του Peter D'Adamo, που πηγάζει από την ιστορία της εξέλιξης του ανθρώπινου είδους και υποστηρίζει ότι οι διατροφικές μας απαιτήσεις, καθορίζονται σε μέγιστο βαθμό από την ομάδα αίματος μας. Υπό αυτό το πρίσμα ο συγγραφέας ισχυρίζεται πως τα άτομα που ανήκουν στην ομάδα αίματος Ο για παράδειγμα, πρέπει να σιτίζονται με βάση το κρέας και να αποφεύγουν τροφές όπως τα όσπρια. Η θεωρία λοιπόν αυτή παρόλο που βρήκε πολλούς υποστηρικτές, παρουσιάζει πολλά επιστημονικά κενά και ατεκμηρίωτες επισημάνσεις.                                                                                                                                                                                                               Δίαιτα του Μαϊάμι (48ωρη θαυματουργή δίαιτα του Χόλυγουντ)
Κατανάλωση ενός ειδικού «θαυματουργού χυμού» (χυμοί φρούτων, αντιοξειδωτικά, απαραίτητα έλαια, βιταμίνες) που αποβάλλει τις τοξίνες και τα λίπη και οδηγεί σε απώλεια έως και 5 κιλών.
Όπως γίνεται αντιληπτό δεν υπάρχει καμιά επιστημονική τεκμηρίωση ενώ και η μακροχρόνια εφαρμογή τέτοιων ακραίων λύσεων είναι ανέφικτη και επικίνδυνη.
Μια μαγική δίαιτα ή δίαιτα-αστραπή :
• Συνιστά μαγικά ή θαυματουργά τρόφιμα που καίνε το λίπος.
• Προτείνει υπερβολικές ποσότητες από ένα τρόφιμο ή ένα είδος τροφής.
• Απαιτεί προσήλωση σε αυστηρό μενού.
• Αναφέρει ειδικά πλεονεκτήματα με ειδικούς συνδυασμούς τροφίμων.
• Υπόσχεται γρήγορη απώλεια βάρους (>1 κιλό την εβδομάδα)
• Δεν επισημαίνει κινδύνους για τα άτομα με χρόνια νοσήματα.
• Δεν απαιτεί καμιά αύξηση της σωματικής δραστηριότητας.
• Ακούγεται πολύ καλή για να είναι αληθινή.                                                                                                                                                                                                                                                  Επομένως :
» Φάτε από μια ποικιλία τροφίμων.
» Καταναλώστε οπωσδήποτε 5 μερίδες φρούτων και λαχανικών κάθε μέρα.
» Τρώτε μικρές μερίδες και μικρά κομμάτια τροφής.
» Περιορίστε τα τρόφιμα με ζάχαρη.
• Περιορίστε τα τρόφιμα με πολύ λίπος (ειδικά ζωικό).
• Κάντε σωματική δραστηριότητα τουλάχιστον 30 λεπτά ημερησίως.
• Αποφεύγετε την αγορά έτοιμων φαγητών απ’ έξω.
• Αποφεύγετε τις έτοιμες λιχουδιές, γαριδάκια κλπ τρόφιμα πλούσια σε θερμίδες αλλά φτωχά σε χρήσιμα θρεπτικά συστατικά.
• Μην αντικαθιστάτε ποτέ κύρια γεύματα με γλυκά.
• Τρώτε συχνά λαχανικά και φρούτα για να παίρνετε βιταμίνες και ιχνοστοιχεία.
• Αποφεύγετε το αλκοόλ.
• Αποφεύγετε να τρώτε όρθιοι και γρήγορα.
• Μην τρώτε ποτέ θυμωμένοι, ανήσυχοι ή εκνευρισμένοι.
• Μην τρώτε ποτέ μπροστά στη τηλεόραση. Τρώμε πολύ και συνήθως άχρηστα φαγητά.
• Όλη την ημέρα πίνουμε πολύ νερό.
• Ζυγίζεστε τακτικά και παρακολουθείτε το βάρος σας.
• Μην αφιερώνετε πολλές ώρες στη τηλεόραση. Ωφελούμαστε περισσότερο αν ασκούμαστε αυτές τις ώρες.